Als je al langere tijd pijn hebt, ken je het vast: op dagen met minder pijn wil je zoveel mogelijk doen. Even inhalen wat is blijven liggen. Maar vaak betaal je daar de prijs voor – de dag erna (of zelfs meerdere dagen daarna) is de pijn weer erger en ben je compleet uitgeput. Zo blijf je in een wisselend patroon van pieken en dalen, en dat maakt herstel lastiger.
Je lijf én je brein houden van voorspelbaarheid
Je zenuwstelsel werkt een beetje als een waakhond. Als er veel onvoorspelbaarheid is in je dag – onregelmatig slapen, eten, bewegen, ontspannen – blijft die waakhond alert. En een alert zenuwstelsel betekent: meer spierspanning, meer pijnsignalen en minder herstel. Bij chronische pijn is het alarmsysteem van je brein vaak overgevoelig geraakt. Het blijft pijn doorgeven, ook als er geen echte schade meer is. Ritme helpt om dat alarmsysteem te kalmeren.
Waarom pijn zoveel energie kost
Pijn is niet alleen vervelend, het constant verwerken van pijnsignalen kost energie. Vergelijk het met het draaien van meerdere zware programma’s op een computer. Hoe meer het brein moet ‘multitasken’ tussen pijn, emoties, plannen en herstel, hoe sneller je moe wordt. Structuur in je dag vermindert de hoeveelheid prikkels die je brein moet verwerken. Daardoor blijft er meer energie over voor herstel, bewegen en de dingen die je wél graag doet.
Weg uit de piek-dal-valkuil
Veel mensen met pijnklachten leven in de piek-dal-valkuil:
- Op goede dagen → te veel doen (over je grens)
- Gevolg → crashen, meer pijn, dagenlang bijkomen
- Op slechte dagen → weinig tot niets doen (en voor je gevoel nog meer achterlopen)
Een vast ritme helpt je uit deze cyclus, omdat je activiteiten beter verdeelt en je zenuwstelsel niet telkens hoeft te reageren op extreme inspanningen.
Kleine stapjes, groot effect
Begin klein. Kies één of twee vaste momenten op de dag om aan te houden. Dat kan bijvoorbeeld betekenen dat je iedere dag om 8.00 uur opstaat, rond 12.30 uur luncht en om 22.30 uur naar bed gaat. Deze eenvoudige, voorspelbare momenten vormen al een basis voor je zenuwstelsel om tot rust te komen. Breid dat later uit met vaste momenten voor bewegen, ontspanning en zelfbehandeling. Je zult merken dat je energie stabieler wordt en je klachten minder schommelen.
Ritme als medicijn
Ritme en structuur zijn geen beperking, maar een krachtig hulpmiddel. Ze geven je zenuwstelsel het signaal dat het veilig is, waardoor pijn minder ruimte krijgt. Het helpt je beter slapen, je energie behouden en geeft je meer grip op je herstelproces.
Conclusie
Bij (chronische) pijn is het verleidelijk om op een goede dag alles uit de kast te halen, maar juist dat houdt de pijn-cyclus in stand. Door een vast ritme te kiezen, verdeel je je energie gelijkmatiger, krijgt je brein meer rust en wordt je pijnsysteem minder gevoelig. Het kost even tijd om in dat nieuwe patroon te komen, maar het levert je uiteindelijk meer stabiliteit, minder terugvallen en meer grip op je herstel op.
